Η καθυστέρηση ή και πλήρης άρνηση καταβολής των μισθωμάτων στις μισθώσεις των κατοικιών, αλλά και στις επαγγελματικές μισθώσεις είναι ένα από τα πλέον συνήθη προβλήματα που δυστυχώς αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους οι εκμισθωτές ακινήτων. Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), έχει μεγάλη σημασία ο τρόπος και ο χρόνος που ο κάθε ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης θα αντιδράσει σε ένα τέτοιο γεγονός, ιδιαίτερα αν βρίσκεται αντιμέτωπος με συστηματικούς κακοπληρωτές, γιατί κάθε καθυστέρηση και κάθε λάθος είναι εις βάρος του, αφού τις περισσότερες φορές είναι αδύνατη η είσπραξη των οφειλομένων μισθωμάτων.
Νομικά υπάρχουν τρεις τρόποι που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς, αν καταφύγει στο αρμόδιο δικαστήριο:
- Καταγγελία της μίσθωσης σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα
- Αγωγή για δυστροπία σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και
- Έκδοση διαταγής απόδοσης μίσθιου, χωρίς διεξαγωγή δίκης.
Τι συμβαίνει με τη φορολόγηση των ανείσπρακτων ενοικίων
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε φορολογία υπόκειται η απαίτηση ποσού και όχι η είσπραξη. Στις περιπτώσεις των μισθωμάτων που αποδεδειγμένα δεν εισπράχθηκαν, παρέχεται η δυνατότητα στους φορολογουμένους, να μη φορολογηθούν, εφόσον εκχωρήσουν την απαίτησή τους στο Δημόσιο. Αυτό γίνεται (η εκχώρηση δικαιώματος), με απλή εγγραφή δήλωση του υπόχρεου, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., μέσα στο οικονομικό έτος που τα εισοδήματα αυτά φορολογούνται. Με την εγγραφή δήλωση, παραδίδονται στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., τα αποδεικτικά της εκχωρούμενης απαίτησης. Ο εκμισθωτής θα συμπληρώσει στο έντυπο Ε2 τα στοιχεία του ακινήτου, γράφοντας στο ονοματεπώνυμο ενοικιαστή, εκχώρηση δικαιώματος στο Δημόσιο, χωρίς ποσά, αναγράφοντας μόνο τους μήνες μίσθωσης και τον ΑΦΜ του ενοικιαστή.
Τι είναι η «Δίκαιη δίκη»
Λύση στο πρόβλημα επιχειρεί να δώσει και ο νόμος 4055/2012 στον οποίο προβλέπει τη «Δίκαιη δίκη και την εύλογη διάρκειά της». Συγκεκριμένα οι ιδιοκτήτες μπορούν πλέον να προβαίνουν σε εξώσεις ακόμη και χωρίς τη διεξαγωγή δίκης, με μια διαδικασία που μπορεί να ολοκληρώνεται σε 50 ημέρες, εφόσον ο ιδιοκτήτης προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Ειδικότερα, με το Ν. 4055/2012 η αποβολή του «δύστροπου» μισθωτή, δηλαδή εκείνου που αρνείται να καταβάλει τα ενοίκια , επιτυγχάνεται πλέον χωρίς τη διεξαγωγή δίκης, ενώ με την ίδια διαδικασία θα μπορεί ο ιδιοκτήτης του ακινήτου να εισπράττει τα καθυστερούμενα ενοίκια. Οι ρυθμίσεις αποσκοπούν στο να εισπραχθούν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από καθυστερούμενη καταβολή μισθωμάτων και προβλέπονται στον νέο νόμο του υπουργείου Δικαιοσύνης (άρθρο 15) για τη δίκαιη δίκη, η εφαρμογή του οποίου άρχισε στις 2 Απριλίου 2012. Επιπλέον, με την ίδια δικαστική διαταγή, ο κακοπληρωτής ενοικιαστής καλείται να πληρώσει όχι μόνο τα καθυστερούμενα ενοίκια, αλλά και τα κοινόχρηστα, καθώς και τους λογαριασμούς οργανισμών κοινής ωφελείας (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ κ.λπ.) που τυχόν δεν έχουν πληρωθεί. Για τα τελευταία επεμβαίνει το δικαστήριο εφόσον η οφειλή τους αποδεικνύεται από έγγραφα.
Συγκεκριμένα για να εκδοθούν αυτές οι αποφάσεις, θα πρέπει να υπάρχει καθυστέρηση καταβολής του μισθώματος, να κοινοποιηθεί εξώδικο στον ενοικιαστή μέσα σε 15 ημέρες και να κατατεθούν στο δικαστήριο τα απαραίτητα έγγραφα.
Ειδικότερα η έγγραφη όχληση προς τον ενοικιαστή για την καταβολή των μισθωμάτων, ως απαραίτητη προϋπόθεση της διαταγής απόδοσης μισθίου, επιδίδεται πλέον 15 ημέρες πριν την κατάθεση της αίτησης για έκδοση διαταγής απόδοσης, αντί του προγενεστέρου ενός ολόκληρου μηνός. Επίσης διατηρείται ο χαρακτηρισμός της δυστροπίας στην μη καταβολή των ενοικίων από τον μισθωτή.
Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι πλέον δεν απαιτούνται δύο επιδόσεις της διαταγής απόδοσης, προκειμένου αυτή να εκτελεστεί, αλλά η διαταγή απόδοσης επιδίδεται μία και μόνο φορά με δικαστικό επιμελητή. Παράλληλα η διαταγή απόδοσης αποκτά εκτελεστότητα από της εκδόσεως, ενώ η εκτέλεση μπορεί να αρχίσει μετά την παρέλευση 20 ημερών από την επίδοση.
Από την επίδοση της διαταγής απόδοσης ξεκινάει η προθεσμία για την άσκηση της ανακοπής με προβολή αντιρρήσεων σε βάρος της διαταγής απόδοσης.
Σημειώνεται ότι η ΠΟΜΙΔΑ πρότεινε και το Υπουργείο Δικαιοσύνης αποδέχθηκε και ενσωμάτωσε στο νόμο 4055/2012 για τη «Δίκαιη δίκη και την εύλογη διάρκειά της», επτά σημαντικότατες αλλαγές στη διαδικασία διαταγής απόδοσης μισθίου, οι οποίες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες και κρίσιμες στην αντιμετώπιση των κακοπληρωτών, γιατί συντομεύουν και απλοποιούν την όλη σχετική διαδικασία.
Με τις τελευταίες αυτές τροποποιήσεις στην παραπάνω διαδικασία της διαταγής απόδοσης χρήσης μίσθιου, ο εκμισθωτής μπορεί μεταξύ άλλων, να ζητήσει με ειδικό καταψηφιστικό αίτημα, να υποχρεωθεί ο μισθωτής να του καταβάλλει και τα ανεξόφλητα ενοίκια, κοινόχρηστα και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας. Στην περίπτωση που υπάρχουν και ζημιές στο μίσθιο για τις οποίες ο ιδιοκτήτης ζητά αποζημίωση, τότε απαιτείται ειδικό αίτημα στο Δικαστήριο, που μπορεί να προβληθεί μόνο στις δύο πρώτες διαδικασίες.
Η επιλογή της ενδεδειγμένης σε κάθε περίπτωση διαδικασίας, αποτελεί επιλογή και ευθύνη του Δικηγόρου του κάθε ιδιοκτήτη, ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε μίσθωσης. Η ευθύνη του ιδιοκτήτη βέβαια εντοπίζεται στην επιλογή του κατάλληλου δικηγόρου, ο οποίος θα μπορέσει να αντιμετωπίσει όσο για σύντομα και αποτελεσματικά γίνεται, τη δυσάρεστη αυτή κατάσταση.
Άλλη σημαντική αλλαγή είναι η σύντομη παραγραφή της υποχρέωσης φύλαξης εγκαταλελειμμένων κινητών. Αν μετά την αποβολή του, ο μισθωτής έχει εγκαταλείψει κινητά αντικείμενά του στο μίσθιο, και ο ιδιοκτήτης έχει οριστεί υποχρεωτικά από το δικαστικό επιμελητή ως μεσεγγυούχος και υπόχρεος για τη φύλαξή τους, όπως προβλέπει ο νόμος, θα πρέπει να κινηθεί μια νέα δικαστική διαδικασία για την εκποίηση των πραγμάτων αυτών με πλειστηριασμό. Ωστόσο η ΠΟΜΙΔΑ ζήτησε και πέτυχε με την παραπάνω τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας, η ευθύνη του εκμισθωτή που διορίστηκε «με το ζόρι» μεσεγγυούχος για την φύλαξη των κινητών πραγμάτων του ενοικιαστή του, να παραγράφεται πλέον σε μόλις έξι μήνες.
Τι γίνεται στην περίπτωση που ο ενοικιαστής εγκαταλείψει το χώρο εν αγνοία του ιδιοκτήτη και εξαφανιστεί
Εάν ο ενοικιαστής εγκαταλείψει το χώρο εν αγνοία του ιδιοκτήτη, ο ιδιοκτήτης μπορεί κάνοντας χρήση των προσωπικών και περιουσιακών στοιχείων του ενοικιαστή να απαιτήσει όλες τις οφειλές, ακόμη και αυτές που αφορούν την πρόωρη αποχώρησή του. Τα πράγματα δυσκολεύουν εάν ο ενοικιαστής δεν έχει στο όνομά του περιουσιακά στοιχεία, κάτι που αποκλείει ουσιαστικά τον ιδιοκτήτη από οποιαδήποτε διεκδίκηση των νόμιμων δικαιωμάτων του. Για το λόγο αυτό πριν από τη σύναψη του συμβολαίου, ο ιδιοκτήτης οφείλει να ελέγξει την ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων στο όνομα του ενοικιαστή.
(πηγή: Χρυσή Ευκαιρία)
